1. Chuẩn bị đất trồng.
Đất trồng sen đá phải đảm bảo độ tơi xốp, thoáng khí và đầy đủ chất dinh dưỡng. Có nhiều cách kết hợp đất trồng tốt cho sen đá, bao gồm các nguyên liệu:
- Giúp đất tơi xốp như mùn cưa, trấu hun, tro…
- Chứa các chất dinh dưỡng như phân bò, phân hữu cơ đã qua xử lý, …
- Thoáng khí và thoát hơi nước tốt như viên đất nung, xỉ than, đá perlite, đá nham thạch…
Các nguyên liệu này trước khi cho vào chậu trồng cần được xử lý:
- Xỉ than: dùng búa đập ra kích cỡ vừa phải cho vào nước và sàn để loại bỏ vụn và bụi sau đó ngâm nước từ 1-2 ngày và đem ra phơi khô. Sàn xỉ than ra hạt nhỏ thì trộn vào đất, hạt lớn để dưới đáy chậu.
- Xơ dừa cần xử lý cẩn thận bằng cách xả nước và ngâm vào nước pha 0,5 kg vôi bột trong 1 ngày. Sau khi ngâm xong cần xả sạch với nước và vắt khô.
- Trấu tươi có thể mua vêh hun. Không sử dụng trực tiếp trấu tươi để trồng bởi nó ẩn chứa nhiều mầm bệnh, nấm. Nếu không hun được thì lấy trấu tươi ngâm nước 10 ngày rồi ủ với thuốc Trichoderma để tiêu diệt mầm bệnh.
Sau khi xử lý xong tiến hành trộn hỗn hợp:
Tro trấu + phân bò + xơ dừa theo tỷ lệ 6:2:2 hoặc xỉ than + trấu hun + phân bò theo tỷ lệ 5:2,5:2.5. Nếu điều kiện thời tiết mưa nhiều nên thay bằng hỗn hợp tro trấu + xỉ than + Perlite theo tỷ lệ 4:3:3.
2. Chuẩn bị chậu.
- Chậu trồng sen đá đòi hỏi phải có khả năng thoát nước tốt, có 1 hoặc nhiều lỗ nhỏ ở bên dưới để đảm bảo không ngập úng.
- Chất liệu chậu tốt nhất nên sử dụng bằng đất nung, nếu không có hãy thay thế bằng chậu nhựa.
- Kích cỡ chậu phù hợp với độ lớn của cây, không nên sử dụng chậu quá nhỏ so với cây sẽ mất tính thẩm mỹ và không đủ dưỡng chất cung cấp cho sen đá phát triển.
3. Cách trồng sen đá trong chậu
- Bước 1: Lựa chọn cây sen đá khỏe mạnh, phát triển tốt, không bị sâu bệnh và lá căng tròn. Tách lá từ cây mẹ và ươm giống vào chậu, có thể dùng tay cầm đầu lá nhẹ nhàng và lắc nhẹ cho đến khi lá bung ra hoặc dùng các loại dao nhỏ hoặc kéo cắt một cách dứt khoát sát thân cây, tránh cắt nhiều lần.
- Bước 2: Cho hỗn hợp đất đã chuẩn bị vào chậu, nên để bên dưới chậu 1 ít sỏi nhỏ hoặc những miếng xốp nhỏ được cắt ra, sau đó cho phần xỉ than lớn và hỗn hợp đất đã trộn lên trên
- Bước 3: Phần thân phải phơi khô vết cắt trong 1-2 ngày rồi cắm xuống đất chậu để cây tự bén rễ và tiếp tục phát triển, tưới nước nhẹ để cung cấp độ ẩm.
- Bước 4: Đặt phần lá đã ngắt và phần ngọn cây ở vị trí khô ráo và thoáng khí từ 3 – 4 ngày để kích thích lá đâm rễ và hạn chế tình trạng nhiễm khuẩn.
- Bước 5: Đặt lá sen đá vào chậu đất đã chuẩn bị, tưới nhẹ với độ ẩm khoảng 50-60%. Nếu đất khô hãy tưới thêm nước bằng vòi phun sương để tránh đọng nước trên lá gây thối lá. Đặt chậu vào vị trí khô thoáng, tránh ánh nắng trực tiếp sẽ làm héo rễ và mầm con.
4. Cách chăm sóc sen đá mới trồng
- Sau khi trồng 1-2 tuần: Xuất hiện cây con ở gốc lá mẹ, trên lá mẹ bén rễ màu hồng nhạt và dần phát triển.
- Sau khi trồng 1 - 2 tháng: Cây con lớn dần, chọn nhiều lá hơn, cứng cáp và khỏe mạnh hơn.
- Dần dần mẹ sẽ héo và tách ra khỏi cây con, nếu không tự rụng, chúng ta có thể can thiệp lấy chúng ra.
- Đối với phần ngọn và phân thân dưới đã cắt, sau khi phơi 3-4 ngày cho héo vết thương thì cắm lại xuống chậu đất ẩm, di chuyển chậu đến nơi thoáng mát. Tưới nước mỗi tuần 1 lần, sau một thời gian bộ phận này sẽ đâm rễ và phát triển khoẻ mạnh như một cây trưởng thành.
- Cây con mới mọc nên được để trong bóng mát, cho tiếp xúc ánh nắng từ khoảng thời gian 7-9 giờ sáng và 4-5 giờ chiều để tránh nắng gắt làm cháy chồi non và rể.
- Bổ sung độ ẩm hợp lý để cây con phát triển khoẻ mạnh, tránh bị úng nước làm chết cây.
- Sau khi sen đá đã phát triển khoẻ mạnh, có thể tạo tiểu cảnh bằng cách di chuyển ra khỏi chậu và trồng lại ở vị trí thích hợp với bối cảnh.
Đặc điểm của cây là dễ trồng, dễ chăm sóc vì vậy người trồng không cần phải quá lo lắng nếu không có nhiều thời gian. Hãy để cây có chế độ ẩm, ánh sáng và dưỡng chất hợp lý cây sẽ phát triển khỏe mạnh và cho ra những chiếc lá căng mọng và mịn màng.